usa, november 8: cannabis

Op 8 november vinden in de Verenigde Staten niet alleen presidentsverkiezingen plaats. In verschillende staten worden ook de representatives en de senators verkozen. Verschillende staten maken van de gelegenheid gebruik om ook lokale mandatarissen te laten verkiezen, zoals de gouverneur of plaatselijke sheriffs, of om referenda te organiseren rond materies die elke staat zelf wettelijk kan regelen.

Zo houden op 8 november negen staten een referendum rond de legalisatie – in meer of mindere mate – van cannabis. Als de voorstanders het halen in Maine, Massachusetts, Nevada, Arizona of California, komt daar een regelgeving tot stand die gelijkt op die van Colorado. Daar is sinds 2014 het bezit van kleine hoeveelheden cannabis of van enkele planten geen misdrijf meer. Ook is het er sindsdien mogelijk om een staatsvergunning aan te vragen voor grootschalige teelt  of voor detailhandel. Florida, Arkansas, North Dakota en Oklahoma stemmen dan weer over de mogelijkheid van therapeutisch cannabisgebruik.

Hillary Clinton heeft al verklaard dat zij op dit terrein de politiek van Obama wil voortzetten: zich niet inlaten met het beleid van de afzonderlijke staten, en ze vrij laten om te experimenteren met vormen van legalisering. Op federaal niveau zou zij cannabis willen laten verwijderen uit de lijst van drugs met hoog risico. Donald Trump heeft ook al verklaard dat de federale overheid zich niet moet moeien met het beleid van afzonderlijke staten, maar zijn campagne wordt sterk gesteund door enkele hardliners in de war on drugs uit o.m. New Jersey, Indiana en Alabama. Zij willen elke versoepeling, ook op federaal niveau, uitsluiten.

Het debat is in de negen staten heftig gevoerd. De meeste grote kranten waren voorstander van een versoepeling of een vorm van legalisering, net zoals mensenrechtenorganisaties, vakbonden en bewegingen van Afro-Amerikanen. De antiprohibitionistische organisaties hebben zo’n 40 miljoen dollar geïnvesteerd in de verschillende campagnes, ongeveer de helft daarvan in California. Nieuw is dat een groot deel van de financiering uit de opkomende legale cannabissector komt. Dat leidt tot een imagoverschuiving waar niet iedereen gelukkig mee is. De originele legalise it bewegingen hadden vaak een vriendelijk politiek libertair tintje. Sommigen vrezen nu dat deze sfeer verdrongen gaat worden door de harde commerciële belangen van een industrie- en distributiesector in volle opkomst.

Maar los van deze overwegingen, kunnen de uitslagen op 8 november voor een domino-effect zorgen, waarbij niet alleen de federale wetgeving meer onder druk zou kunnen komen, maar dat ook het debat over het cannabisbeleid in andere staten, en in de rest van de wereld, een stap vooruit zou kunnen helpen.